حكم سودي كه در بانك‌هاي ايران به اوراق سپرده تعلق مي‌گيرد چيست؟
این اوراق مربوط به خود بانک است و سود آن از در آمد بانک پرداخت می شود و چنان كه از ظاهر آن بر می‌آید بانک آن را به صورت مضاربۀ مشارکت در اختیار افراد جهت کسب و کار قرار می‌دهد ... در هر حال وکیل و واسطه، بانک است و قسمتی ازسود دریافتی به بانک و قسمتی به سرمایه‌گذار تعلق می‌گیرد. من ده ماه است در يكي از بانك‌ها سرمایه گذاری کرده ام ولی نمی‌دانم این درآمد حلال است یا حرام را و اگر حرام است، این ده ماه كه سود را گرفته‌ام تکلیف من چه می شود؟
پاسخ:
نوع معامله‌اي كه شما گفته‌ايد در صورتي شرعي و درست و در نتيجه درآمد آن حلال است كه:
- سود و درآمد و محصول ماهانه يا سالانۀ سرمايه و كار براي سرمايه‌گذار و عامل ( كسي كه با پول كار مي‌كند)معلوم نباشد و وابسته به تغييرات بازار و واقعيّت جاري باشد و هيچ‌كدام از طرفين،مبلغ مشخّص و معلومي را به عنوان سهم سود خود تعيين نكنند.
- هردو طرف از همۀ جزئيات معامله و اين كه سرمايه در كجا و چگونه به كار گرفته مي‌شود، كاملاً آگاه و راضي و مطلع باشند.
- دو طرف، به نسبت سرمايه و كار خود، در سود و زيان حاصل از سرمايه و كار، سهيم و شريك باشند.
بنابر اين سودي كه شما دريافت كرده‌ايد، شرعي و حلال نيست و بايد معامله را متوقّف كنيد و سود آن را البتّه نه به عنوان پول خودتان بلكه همچون پول ديگران يا پولي كه پيدا كرده‌ايد به فردي بسيار نيازمند يا يك مركز خيريّۀ عمومي بدهيد و سرمايۀ خود را از بانك پس بگيريد.
پرسش مرتبط اول:
وقتی راجع به بانک سؤال شده بود به یاد وامی افتادم که از بانك مسکن گرفته‌ام، قراردادي بین ما و بانک نوشته شده که ظاهرش بی اشکال به نظر مي‌آيد، چندین سال است که قسط وام بانک مسکن را پرداخت می‌کنم و به نیمه رسیده و پول ندارم که يكجا آن را پرداخت کنم و ناچارم اقساط را بپردازم چه كار بايد بكنم؟خواهش می‌کنم راهنماییم کنید!
پاسخ:
بر اساس نصّ قرآن كريم، ربا، گرفتن و دادن بهره(سود) حرام و گناه بزرگي است و متأسفانه تقريباً تمام وامهاي بانكي با بهره به مردم داده مي‌شود و مردم بايد از گرفتن وام به شدّت پرهيز كنند.
وامي كه شما گرفته‌ايد در صورتي كه بهره داشته باشد، شما با گرفتن آن از بانك مرتكب گناه شده‌ايد، چون نادانسته اين كار را انجام داده‌ايد، مورد بخشش خداوند قرار خواهيد گرفت به شرطي كه پس از پرداخت اقساط توبه و از خداوند طلب بخشش كنيد و ديگر هيچگاه بهره ندهيد و بهره نگيريد. sabaq.net
پرسش مرتبط دوم:
وزارت نيرو براي ساخت نيروگاه برق اقدام به فروش اوراق مشاركت از طريق بانك نموده و هر سه ماه يكبار به اين اوراق سود پرداخت مي كند، اين سود حلال است يا حرام ؟
پاسخ:
علماي اهل سنّت برآنند كه خريدن اوراق مشاركت و گرفتن سودي كه به آن تعلق مي‌گيرد، جايز نيست زيرا در اين گونه معاملات حلال و حرام به هم آميخته است. نويسنده و فقيه شهير استاد دكتر وهبة الزّحيلي در كتاب ارزشمند خود «المعاملات المالية المعاصرة» در اين باره به تفصيل سخن گفته است.
پرسش مرتبط سوم:
ضامن شدن (ضمانت كردنِ ) كسي كه مي‌خواهد وام بگيرد چه حكمي دارد ؟
پاسخ:
اگر وام، بهره داشته باشد ضمانت شخص، حرام و گناه است ولي ضمانت كسي كه مي‌خواهد وام قرض‌الحسنه دريافت كند جايز است ـ والله اعلم.