خداوند در قر آن ميفرمايد هدف از خلقت انسان و جن عبادت(شناخت)من است، آيا خداوند نعوذ بالله كمبود دارد ؟
خداوند در قرآن كريم ميفرمايد: وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ(ذاريات /56): جن و انس را نيافريدم جز براى آنكه مرا بپرستند.
پرسش اين است: خداوند وجود حقيقي و خالق همه چيز است و از همه بينياز، با اين وجود جن و انس را به عبادت خود امر كرده است و آناني را كه به عبادت او نپردازند كيفر ميدهد، با توجه به بينيازي خداوند دليل امر كردن به عبادت چيست ؟
در پاسخ ميگوييم:
اوّلاً: خالق و قادر و عالم بودن خداوند چنين اقتضا ميكند كه او به آفرينش مخلوقات بپردازد و از آنجا كه خداوند خالق همۀ موجودات و عالِم السّرّ و الخفي است، نيك ميداند كه چه چيز مايۀ سعادت و ترقي مخلوقات او و كمال آنها ميشود و چه چيز آنان را از كمال باز ميدارد و چون نسبت به بندگانش مهربان است و لطيف ( اللَّهُ لَطِيفٌ بِعِبَادِهِ... شوری/19) آنان را آگاه ساخته است كه راه كمال و ترقي آنها عبادت و فرمانبرداري خالق متعال است.
ثانياً: بايد دانست بر اساس عقايد ما، افعال خداوند داراي حكمت هستند نه غرض و انگيزه و هدف، و آفريدن مخلوقات ـ از جمله جن و انس نيز ـ بر اساس حكمت بالغۀ خداوندي است.
و در مورد افعال خداوند، مقصود از هدف ، فوايد،حكمتها و مصلحتهايي است كه نقص مخلوقات را برطرف ميكند يا كمال آنها را افزايش ميدهد.
ثالثاً: انجام هر فعلي، فاعلي را ميطلبد و هر فاعلي براي انجام فعل به قدرت و اراده و امثال آن نيازمند است، عبادت نيز فعل است و از اين قاعده مستثنی نيست پس جن و انس براي اينكه بتوانند عبادت كنند علاوه بر وجود و حيات، نيازمند قدرت و اراده و عقل نيز هستند و همۀ اين صفات را خداوند به آنها بخشيده است. با اندكي تدبر روشن ميشود كه خدايي كه خالق عبادت كنندگان است در حقيقت عبادت آنان را نيز خود او آفريده و محال است كه چنين خالق توانمندي نيازمند مخلوقات ناتوان باشد. sabaq.net
رابعاً: امر به انجام يك فعل، دليل نيازمندي و نقص آمر(امر كننده) نيست و آفريدن، دليل توانايي است نه كمبود براي روشن شدن اين مسأله به مثالهاي زير توجه كنيد:
ـ معلّمان، شاگردان خود را به فراگرفتن و خواندنِ درس امر ميكنند و شاگردانِ مطيع و موفّق را تشويق ميكنند و تنبلها را تنبيه. آيا ميتوان گفت معلّمين، ناقص هستند و اينگونه ميخواهند كمبود خود را جبران كنند ؟
ـ اگر دانشمندي كه مدرسهاي را تأسيس كرده است، بگويد: هدف از تأسيس اين مدرسه آموزش و نشر و ترويج علم است. آيا ميتوان گفت اين دانشمند كمبود داشته ؟ مسلماً نه، بلكه تأسيس مدرسه و تدريس در آن بر توانايي مؤسس دلالت ميكند و معلوم است كه چون آن دانشمند در علم به كمال رسيده ميخواهد ديگران را نيز به كمال علمي برساند.